Bugun...


Erdem Yücel

facebook-paylas
Atatürk Samsun'a neden gitti?
Tarih: 18-05-2024 08:32:00 Güncelleme: 18-05-2024 08:32:00


Tarihi konuları gerçekçi olarak yazmak kolay değildir; her şeyden önce bilgi ve birikim ister. Akıl ve bilimin öngördüğü şekilde kaynakları,  belgeleri inceledikten sonra gerçeğe uygun yorum yapılmalıdır. Ülkemizde bu şekilde yazan tarihçilerimiz varsa da; bazıları siyasi iktidarlara veya kendi saplantıların doğrultusunda tarih yazmaya çalışırlar. Okul kitaplarımız, televizyonlarda ahkâm kesen akademik unvanlı kişiler(!)  bunun en  tipik örnekleridir. Ne yaparlarsa yapsınlar tarihi gerçeklerin üzerini örtemezler…
Bağımsızlık mücadelesini Samsun’a çıkarak başlatan Atatürk’ün bu girişimi ne yazık ki;  bazen saptırılarak yazılıyor. Oysa 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramında Atatürk’ü anmanın yanı sıra onun yaşamını ve devrimlerini öğrenmeye her zamankinden çok ihtiyacımız olduğu da bir gerçektir.
19 Mayıs Türk‘ün bağımsızlık mücadelesinin başlangıcı veya bu yönde atılan ilk adımdır.  19 Mayısı izleyen günlerde Türkler  padişahların kulluğundan, onlara biat etmekten kurtarılarak özgür bireyler haline gelmiştir. 
19 Mayıs olmasaydı; Edirne’den Kars’a kadar Türk Yurdu dediğimiz ülke kimlerin olurdu?
19 Mayıs olmasaydı; emperyalizmin baskısı altındaki insanlarımızın vatandaş kimliği ne olurdu?
Bu konuya akıl ve bilimin dışında eğilenler acaba 19 Mayıs olmasaydı ne olurdu diye düşündüler mi?
30 Ekim1918’de Limni adasını Mondros limanında Agamemnon savaş gemisinde imzalanan Mondros Mütarekesi sonrasında, Osmanlı silah bırakmış, İtilaf devletlerinin savaş gemileri Atatürk’ün destan yazdığı Çanakkale’den geçerek Dolmabahçe önlerinde demir atmıştı.
Atatürk 13 Kasım 1918’de çöllerden İstanbul’a dönüyordu. Haydarpaşa tren garından bindiği istimbot’da devasa yabancı savaş gemilerine hüzünle bakarak herkesin bildiği gibi “Geldikleri gibi giderler” demişti.
Atatürk İstanbul’da arkadaşlarıyla vatanını nasıl kurtarılacağını düşünüyordu. Hayal bile edilemeyen o günlerde bu nasıl olacaktı?
O sırada Doğu Anadolu’da Ermeni çeteleri Türk köylerini basıyor, İngilizler doğu Karadeniz’e egemen olmak istiyorlardı Buna karşılık az sayıda da olsa birleşen Türk milisleri onlara karşı koyuyordu. Bu durum İngilizleri tedirgin ediyordu. Bunun içinde Vahdettin ve Osmanlı hükümeti Sadrazamı Damat Ferit Paşa’ya ağır bir protesto vermişlerdi. Bunda Erzurum, Sivas, Erzincan ve Bayburt çevresinde silahlı birlikler kurulduğunu öne sürmüşler, bunun önlenmesini istemişlerdi.
Harbiye Nazırı Şakir Paşa 29 Nisan 1919 ‘da Atatürk’ü Harbiye Nezaretine çağırmıştı. Atatürk o gün yaşananları şöyle anlatmıştır:
“Bürosunda karşısında oturdum. Paşa bir tek kelime söylemeksizin bana bir dosya uzattı. Bunu okur musunuz dedi. Dosyayı okuduktan sonra Harbiye Nazırının yüzüne baktım. Emriniz paşam dedim.”
Harbiye Nazırı sözüne devam etti; “Ben sadrazamla görüştüm 9.Ordu müfettişliği için sizi uygun gördük.” Dedi.
Atatürk bu görüşme sonrasında; “Kafes açılmış önünde geniş bir âlem, kanatlarını çırparak uçmaya hazır bir kuş gibiydim” demişti. 
Atatürk, İngilizlere karşı Türklerin direnişini desteklemek için Samsuna gönderiliyordu!... Bunun için Atatürk ve arkadaşlarını Samsun’a götürecek Kaptan İsmail Hakkı Bey yönetimindeki Bandırma  vapuru  ayarlanmıştı.
Atatürk ve arkadaşları Beşiktaş’tan askeri bir motorla Kızkulesi açıklarında bekleyen Bandırma vapuruna giderlerken ilk komutunu vermişti.
-Hedefimiz Karadeniz…
Bundan üç yıl üç ay sonra bir başka komut verecekti; 
-Hedefimiz Akdeniz…
16 Mayıs’ta Atatürk ve arkadaşlarını Samsun’a götürecek vapur hareket etmiş, ancak Kavaklar’da İngilizler gemiyi didik didik arayarak silah aramışlardı. Oysa giden silah değil; akıl, beyin ve askeri deha idi…
Atatürk ve arkadaşlarına harcırah olarak 1000 Osmanlı lirası verilmişti. Yakın tarihlerde bu olayı çarpıtmaya çalışan sözde tarihçi geçinenler Atatürk’ün 3000, bazıları da 40000 altın aldığını yazmışlardı. Oysa biraz matematik bilmiş olsalardı; 40000 altını taşımak için bir kamyon gerektiğini anlarlardı. 
Yola çıkılmadan önce geminin batırılacağı ihbarı yapılmıştı. Ruslar Doğu Karadeniz’e İngilizlerin hâkim olmasını istemiyordu. Bu yüzden gemi değişik bir rota izleyerek üç günde Samsun’un o zamanki iskelesi Tütüncü İskelesine geldi ve 19 Mayıs 1919’da Atatürk ve arkadaşları karaya çıktı. Kendisini karşılayanlar arasında İngilizler de vardı.
Atatürk’e sarayın verdiği emir emperyalist güçlere direnenleri kontrol altına almaktı Oysa tam tersi oldu; Anadolu’da direniş örgütleri birleştirildi, bunun için kendi deyişiyle telgrafın telleri kullanılarak Milli Mücadele başlatıldı
Atatürk Samsun’da altı gün kaldı ve Havza’ya geçtiğinde istediği ortamı orada buldu. Müdafaa-ı Hukuk Cemiyetini kurdu ve ilk bağımsızlık mitingini de orada gerçekleştirdi. Mücadeleyi başlatan ilk genelgesini yine orada ilan etti. Bazılarının istediği mandacılığa karşı olduğunu açıkça ortaya koydu. Halkın işgalcilere karşı koymasını ve milli birliğin olmasını amaçlıyordu. Önce vatan emperyalistlerden kurtarılacak, sonra da milli bütünlük sağlanacaktı.
Milli Mücadele’nin başlangıç bildirgesini Amasya’da yayınladı. Bu genelgede vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığını öneriyordu. Ardından halkın ve askerin desteklediği Sivas ve Erzurum kongrelerini toplayarak ilk kıvılcımı ateşledi. 
Samsun sonrasında olaylar peş peşe gelişirken Padişah Vahdettin, Sadrazam Damat Ferit Paşa ve yardakçısı Şeyhülislam Dürrizade Abdullah Atatürk’e savaş açtılar.  İngilizlerin isteği üzerine Önce Atatürk’ü geri çağırdılar gelmeyince Dâhiliye Nazırı Ali Kemal, Atatürk’ün azledildiğini, hiçbir resmi sıfatı kalmadığını ve bildirilerinin dikkate alınmamasını, milli ordu kurmasının felaket olacağını duyurdu. Ardından da rütbeleri söküldüğünü, nişanlarının geri alındığını bildirdiler. Kısa bir süre sonra da onları Atatürk ve arkadaşlarının idam fermanı izledi. Oysa onlardan önce Atatürk 8 Temmuz 1919 günü başta Vahdettin olmak üzere Harbiye Nezaretine resmi göreviyle birlikte askerlikten ayrıldığını telgrafla bildirmişti. 
Emperyalist güçlere, Osmanlı hükümetinin acizliğine karşı Türk’ün mucizesi işte böyle başlamıştı. 
19 Mayıs 1919 da başlayan Türk’ün kurtuluşunu çok iyi anlamalı, bunun içinde Atatürk’ün Nutku çok iyi okunmalı, sonra da düşünülmelidir.
Türk’ün gurur kaynağı olan 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramını içtenlikle kutluyoruz. 

 



Bu yazı 1427 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 38 33 2 3 92 26 102 +66
2 Fenerbahçe 38 31 1 6 99 31 99 +68
3 Trabzonspor 38 21 13 4 69 50 67 +19
4 Başakşehir FK 38 18 13 7 57 43 61 +14
5 Kasımpaşa 38 16 14 8 62 65 56 -3
6 Beşiktaş 38 16 14 8 52 47 56 +5
7 Sivasspor 38 14 12 12 47 54 54 -7
8 Alanyaspor 38 12 10 16 53 50 52 +3
9 Çaykur Rizespor 38 14 16 8 48 58 50 -10
10 Antalyaspor 38 12 13 13 44 49 49 -5
11 Gaziantep FK 38 12 18 8 50 57 44 -7
12 Adana Demirspor 38 10 14 14 54 61 44 -7
13 Samsunspor 38 11 17 10 42 52 43 -10
14 Kayserispor 38 11 15 12 44 57 42 -13
15 Hatayspor 38 9 15 14 45 52 41 -7
16 Konyaspor 38 9 15 14 40 53 41 -13
17 MKE Ankaragücü 38 8 14 16 46 52 40 -6
18 Fatih Karagümrük 38 10 18 10 49 52 40 -3
19 Pendikspor 38 9 19 10 42 73 37 -31
20 İstanbulspor 38 4 27 7 27 80 16 -53
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 34 24 7 3 77 31 75 +46
2 Göztepe 34 21 6 7 60 20 70 +40
3 Sakaryaspor 34 17 8 9 50 35 60 +15
4 Bodrumspor 34 15 7 12 43 22 57 +21
5 Çorum FK 34 16 10 8 55 36 56 +19
6 Kocaelispor 34 16 11 7 48 41 55 +7
7 Boluspor 34 15 11 8 33 35 53 -2
8 Gençlerbirliği 34 13 9 12 39 33 51 +6
9 Bandırmaspor 34 13 10 11 49 32 50 +17
10 Erzurumspor FK 34 12 11 11 30 34 44 -4
11 Ümraniyespor 34 12 15 7 40 47 43 -7
12 Manisa FK 34 9 12 13 40 40 40 0
13 Keçiörengücü 34 10 14 10 34 43 40 -9
14 Adanaspor 34 11 17 6 28 45 39 -17
15 Şanlıurfaspor 34 9 14 11 32 37 38 -5
16 Tuzlaspor 34 9 14 11 35 47 38 -12
17 Altay 34 5 25 4 16 76 10 -60
18 Giresunspor 34 2 28 4 16 71 7 -55
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 36 26 5 5 83 29 83 +54
2 Van Spor FK 36 24 6 6 63 37 75 +26
3 Bucaspor 1928 36 21 5 10 54 25 73 +29
4 1461 Trabzon FK 36 21 6 9 71 39 72 +32
5 Ankaraspor 36 15 8 13 45 35 58 +10
6 Yeni Mersin İdman Yurdu 36 16 10 10 50 36 58 +14
7 Beyoğlu Yeniçarşıspor 36 15 14 7 47 38 52 +9
8 Karacabey Belediye Spor 36 13 11 12 43 37 51 +6
9 Ankara Demirspor 36 15 16 5 43 46 50 -3
10 Diyarbekir Spor 36 12 15 9 39 41 45 -2
11 Kırklarelispor 36 11 14 11 33 41 44 -8
12 Altınordu 36 10 13 13 45 39 43 +6
13 Hes İlaç Afyonspor 36 10 14 12 25 38 42 -13
14 Serik Belediyespor 36 10 16 10 29 45 40 -16
15 Nazilli Belediyespor 36 11 16 9 38 57 39 -19
16 Zonguldak Kömürspor 36 11 17 8 41 57 38 -16
17 Kırşehir Futbol SK 36 5 23 8 38 76 23 -38
18 Bursaspor 36 6 22 8 28 64 23 -36
19 Adıyaman FK 36 4 25 7 28 63 19 -35
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 28 22 2 4 67 18 70 +49
2 Aliağa Futbol A.Ş. 28 19 0 9 60 18 66 +42
3 Ayvalıkgücü Belediyespor 28 15 6 7 40 25 52 +15
4 52 Orduspor FK 28 14 7 7 40 28 49 +12
5 İnegöl Kafkas GK 28 13 7 8 37 30 47 +7
6 Edirnespor 28 13 10 5 45 28 44 +17
7 Mardin 1969 Spor 28 12 11 5 40 34 41 +6
8 K.Çekmece Sinopspor 28 10 10 8 41 31 38 +10
9 Karabük İdmanyurdu Spor 28 10 13 5 27 44 35 -17
10 Artvin Hopaspor 28 9 12 7 33 29 34 +4
11 Talasgücü Belediyespor 28 10 14 4 34 45 34 -11
12 Kırıkkalegücü FK 28 8 15 5 31 42 29 -11
13 Gümüşhanespor 28 4 14 10 25 49 22 -24
14 Malatya Arguvanspor 28 3 21 4 21 57 13 -36
15 Tarsus İdman Yurdu 28 2 22 4 20 83 10 -63
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 26/05/2024 Fenerbahçe 6 - 0 İstanbulspor
 26/05/2024 Hatayspor 2 - 0 Çaykur Rizespor
 26/05/2024 Adana Demirspor 2 - 6 Başakşehir FK
 26/05/2024 Trabzonspor 4 - 2 MKE Ankaragücü
 26/05/2024 Pendikspor 0 - 1 Gaziantep FK
 26/05/2024 Konyaspor 1 - 3 Galatasaray
 26/05/2024 Kasımpaşa 2 - 1 Beşiktaş
 25/05/2024 Sivasspor 2 - 1 Kayserispor
 25/05/2024 Fatih Karagümrük 3 - 1 Samsunspor
 24/05/2024 Alanyaspor 1 - 1 Antalyaspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 11/05/2024 Kocaelispor 0 - 2 Sakaryaspor
 11/05/2024 Erzurumspor FK 0 - 4 Eyüpspor
 11/05/2024 Boluspor 2 - 1 Çorum FK
 11/05/2024 Göztepe 1 - 1 Bodrum FK
 11/05/2024 Adanaspor 1 - 0 Bandırmaspor
 11/05/2024 Tuzlaspor 1 - 1 Gençlerbirliği
 11/05/2024 Şanlıurfaspor 2 - 0 Manisa FK
 10/05/2024 Giresunspor 1 - 2 Ümraniyespor
 10/05/2024 Keçiörengücü 1 - 1 Altay
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 Hük. Bursaspor 3 - 0 Van Spor FK
 04/05/2024 Altınordu 3 - 3 Sincan Belediyesi Ankaraspor
 04/05/2024 Bucaspor 1928 3 - 1 Diyarbekir Spor
 04/05/2024 Serik Belediyespor 0 - 6 Esenler Erokspor
 04/05/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor 3 - 1 Karacabey Belediye Spor
 04/05/2024 Adıyaman FK 4 - 1 Hes İlaç Afyonspor
 04/05/2024 Ankara Demirspor 5 - 2 Yeni Mersin İdman Yurdu
 04/05/2024 Kırklarelispor 1 - 3 Zonguldak Kömürspor
 04/05/2024 Kırşehir Futbol SK 4 - 5 1461 Trabzon FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 27/04/2024 Malatya Arguvanspor 3 - 4 Talasgücü Belediyespor
 27/04/2024 Gümüşhanespor 2 - 4 Kepezspor FAŞ
 27/04/2024 Artvin Hopaspor 0 - 1 52 Orduspor FK
 27/04/2024 Mardin 1969 Spor 4 - 2 İnegöl Kafkas GK
 27/04/2024 Tarsus İdman Yurdu 1 - 1 Karabük İdmanyurdu Spor
 27/04/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor 1 - 0 Edirnespor
 27/04/2024 Aliağa Futbol A.Ş. 6 - 3 Kırıkkalegücü FK
SON YORUMLANANLAR
resmi ilanlar
NAMAZ VAKİTLERİ
GÜNLÜK BURÇ
nöbetçi eczaneler
HABER ARA
YUKARI