Datça Havadis: (Adil Çulhaoğlu)

Datça’da Turizm Danışma Müdürü olarak görev yaptığım 1997-2002 yıllarında ana caddede bir pansiyonun önünden geçerken benim yaklaştığımı görmeyen pansiyon sahibinin, dalgalı denize bakıp ellerini açıp, ‘Yeter.. Yeter.. Esme ..Artık..‘ diye seslendiğini duymuş, arkasını dönüp beni görünce de’ dolu 3-5 oda vardı , rüzgar yüzünden onlar da bu gün gitti..’ demişti

O yıllarda, Su kesintileri, fosseptik çektirme, limandaki barlarda yapılan yüksek volümlü müzik ve işletmelerin plaj ile kıyılardaki şezlongların yarattığı rahatsızlıklar yaşanıyordu. Yerleşik nüfusunun 25 bin   yaz aylarında 200 bini geçtiği Datça’da, Günümüzde artan nüfusla tatilci sayısı birleşince geçmişte yaşanan sıkıntılara elektrik kesintileri ve kilitlenen trafik ve park problemi eklenince, Datça’ya gelmeyin şimdi, Eylülde gelin çığlıkları ‘yükseltecek kadar büyümüş.

 Hatta Bayram tatilinin getirdiği yoğunluk sonucu , geçmiş yıllardaki ’Datça’ya   gelmeyin, Eylül’de gelin’ çağrısına  gerek kalmamış, elektrik ve su kesintileri gelenleri kaçırtmış, bu konuyu işleyen medya haberleri de  gelmek için yapılan rezervasyonların iptal edilmesine yol açmış. Hastanealtı, Kumluk ve Taşlık Plajları olmak üzere, plaj ile sahillerde otel ve diğer işletmelerce  şezlong  konularak diğer tatilcilerin engellenmesi ve buna karşı yapılan gösteriler,  medyada yansımaları  da olumsuz imaj yaratıyor.

Yatak kapasitesi toplam 6000 olan, küçük  otel ve pansiyonlar, butik oteller, apart oteller ile yazlık evler, küçük lokanta, kafeler ve plajlarda tatilcilere hizmet, aile bireyleri  ile bir kaç kişiyi geçmeyen personelin çalıştığı işletmeler tarafından veriliyor.

 Günübirlik  Mavi Tura çıkan teknelerin hareket noktası,Bodrum ve Marmaris arasında mavi tura çıkan teknelerin uğrak yeri olmasıyla , kafe, lokanta ve barların yoğunlaştığı  liman, her zaman canlı. Kültür turları  için Knidos antik şehrini ziyaret edenler ile  Günbatımını izlemeye gelenlerin sayısı  oldukça fazlalaşmış ve trafik yoğunluğu ile park problemi  artmış.

Ülkemizde yaşanan ekonomik sıkıntılar sonucu yapılan zamlar özellikle İstanbul, Ankara ve İstanbul gibi çeşitli şehirlerden gelen otobüs bilet fiyatlarının artırmış, sezonun ilk aylarında tatil planlarını erteletmiş, ancak Ağustos ayında yoğun sezon hissedilmeye başlanmış. Avrupa’da yaşayan vatandaşlarımızın  ilgisinin yoğun olmasıyla birlikte,  Datça turizminde daha  çok hareketlenme olmuş  ve  Otellerin kampinglerin, haftalık ve aylık kiraya verilen yazlık evlerin doluluk oranları %90’ları aşmış, lokantalar kafelerde de boş masa bekleyen müşterilerin olduğu günlerin oluşturduğu sezon atmosferi  gelmiş.

 Datça’da bir işletmecinin sohbetimizde, ’Turist çok az ama, gurbetçilerimiz ‘var diyordu. Bu sözler bana 15 yıl önce  yazdığım ilk makalem ’Turizmde Yeni Hedef Kitle…Avrupalı Türkler’  makalesini hatırlatıyordu.

Merkez, İskele, Eski Datça ve  Reşadiye, Kargı ile Palamut bükü ,Ova bükü,  Hayt bükü, Karaincir, Aktur gibi sahillere ulaşımda  trafiğin kilitlenmesi, araç park yeri problemi yaşanması normal  karşılanır olmuş. Knidos Ören yerinde tarihi kalıntıları ziyaret edenlere, gün batımını seyre gelenlere bir de,Antik Tiyatroda bir konser organizasyonu  için gelenler de eklenince,  Ören yerine gidiş gelişlerin saatler sürdüğü sosyal medyadaki paylaşımlarda geniş bir şekilde yer aldı.

Sevgi Yolu, Kumluk Plajı, Atatürk Caddesi, Cumhuriyet  Meydanı, Liman ve Taşlık plajı, kumluk, Hastane altı plajları günün her saatinde  canlı ve oldukça kalabalık. Balçıkhisar sokağındaki yaya bölgesinin açılması, rahatlama sağlamış pansiyon, otel, lokanta ve kafeteryalar  ile  şehirde ayrı bir çekim merkezi  yapmış.

Dalaman havaalanında  Datça’ya transfer yapan firmaların sayısının artması ile, Bodrum-Datça arası çalışan arabalı feribot günde 5’e ulaşan sayıda sefer  düzenlemesiyle, tatilcilerin  Datça’ya ulaşmasını rahatlatmış. Ancak, geçtiğimiz yıllarda haftanın belirli günlerinde yunan adaları, Simi ve Rodos 'tan gelen feribot seferleriyle gelen turistlerin, gerçekte balıkçı barınağı olan limanın kiralanma probleminin çözülememesi nedeniyle,  adalardan bu yıl da turist gelemiyor olması bütün esnafı olumsuz etkiyor.

 Datça’da konut satın almak isteyenlerin sayısının çoğalması sonucunda, Datça genelinde her  yerde inşaat faaliyetleri artmış olduğu  ve  var olan alt yapının yetersizliği nedeniyle de elektrik ve su kesintilerinin yaşandığı herkesçe kabul ediliyor. Bu durum,1990’lı yıllarda nitelikli yatak sayısı 1500 civarında olan  Datça’yı tanıtmak gerektiğini ve önerilerimi yaptığım yıllarda’ Burda turizm yok inşaat var’  diyenlerin sayısının az olmadığını anımsattı. Günümüzde yaşanan sıkıntılar, İnşat var ‘ sözünü doğruluyor. doğruluyor.

 Yapılaşma sonucu, özellikle son yıllarda arttığı görülen  su ve elektrik  kesintilerinin yanında telefon ve internetin zayıflığı,  yolların yetersizliği, trafik, yer yer ortaya çıkan kanalizasyon tıkanmaları  gibi, Datça’nın her yerinde yetersiz  alt yapı  nedeniyle çok sık şikayetlere neden olan problemlerin  yaşanmasına neden olmuş.

 Daha da önemlisi, Datça’nın geleneksel  taş binaların yıkılıp yerine, betonarme  taş kaplama yapılması  tek tip binalarla kaplı şehir görüntüsü veriyor.  Ancak, çevre faktörü  turizmde tatilcilerin tatil yöresi seçmelerinde gittikçe daha fazla önem kazanmakta olduğu dikkate alınarak, Datça’nın  doğaya uygun özgün mimarinin korunduğu bir görünüme sahip olması gerekli olmaktadır. Datça’ya gittikçe artan ilgi ve talep olması memnuniyet verici olsa da, yoğunlaşmanın  ortaya çıkardığı şikayetler ve rahatsızlıklar artmış, bu da memnun ayrılmayan tatilci sayısını artırmış görünüyor..

Turizmde öne çıkan kentler ile beldelere yapılan personel  ve mali desteğin    yerleşik nüfusa göre değil, ilçede emlak vergisi ödeyen bina ve bağımsız birim   sayısına göre  verilmesi, sadece   Datça  gibi turizm belde ve kentlerimizde Turizminin gelişimine katkı yapacağını düşünüyorum.

Datça’da, böylesi olumsuzluklara rağmen, Hastanealtı plajında sıklıkla yüzenlere  eşlik eden Deniz Kaplumbağaların, sıkıntıları unutturup tatilciler hoş anılarla uğurlanıyor.

Datça yine de, herkese verdiği her türden tatil seçeneği ile rakipsiz…